piątek, 4 grudnia 2020

Fighting the long defeat

Tom Loback,
"Death of Caranthir" (1989)

 
Jeszcze przed upadkiem Nargothrondu i Gondolinu przybyłam tutaj zza gór i razem z Celebornem przez długie wieku walczymy, stawiając opór klęskom (ang. we have fought the long defeat; WP I, "Zwierciadło Galadrieli").

To J. R. R. Tolkien uważany jest w internetowych opracowaniach (na przykład tutaj) za autora zwrotu long defeat, który oznacza walkę, skazaną na klęskę, która jest jednak szlachetnym wysiłkiem. Agnieszka Sylwanowicz w Listach przetłumaczyła ten zwrot tak samo jak Maria Skibniewska - jako "stawianie oporu klęskom":

Actually I am a Christian, and indeed a Roman Catholic, so that I do not expect 'history' to be anything but a 'long defeat' – though it contains (and in a legend may contain more clearly and movingly) some samples or glimpses of final victory.

Tak się składa, że jestem chrześcijaninem, a właściwie rzymskim katolikiem, więc nie spodziewam się, żeby "historia" była czymś innym niż "stawianiem oporu klęskom" - chociaż zawiera ona (a w legendzie może to robić wyraźniej i w sposób bardziej poruszający) pewne próbki czy przebłyski ostatecznego zwycięstwa

Ja bym to troszkę inaczej przetłumaczył: 
(...) nie spodziewam się, żeby "historia" była czymś innym niż "długotrwałą porażką" - chociaż zawiera ona (a w legendzie może to robić wyraźniej i w sposób bardziej poruszający) pewne próbki czy przebłyski ostatecznego zwycięstwa
Moim zdaniem jednym z głównych motywów Władcy Pierścieni jest przesłanie o wytrwaniu, które przekracza nadzieję. Że trzeba być fest und treu (jak w zawołaniu herbowym w pseudoheraldyce Tolkienów,, które na pewno wpłynęło na życie młodego Tolkiena), że trzeba starać się być voronwë 'wiernym i wytrwałym'. W znanym z Historii Śródziemia pierwotnym epilogu do Władcy Pierścieni Gandalf nazwał Froda w sindarinie Bronwe athan Hathrad 'Wytrwanie ponad Nadzieję". Iście herbertowska idea, którą najlepiej wyraził Poeta w swoim Przesłaniu Pana Cogito (nad quenejskim tłumaczeniem wiersza Heberta pracuję od pewnego czasu...). 


Bądź wierny idź!

Odkryty przeze mnie herb Tolkienów i zawołanie
Fest und Treu

 

2 komentarze: