Źródło: m.in Garnison Danzig (Facebook)
Na ilustracji gdański grenadier pod Zbrojownią (Wielkim Arsenałem)
M. Deisch, 1765 |
Capitain (kapitan), Johann Gottfried Wittwerk
Lieutnant (porucznik), Johann Albert Rudnick
Fänrich (chorąży), Carl Gottfried Reiffke
W 1752, gdy w Peterszawie urodził się prapradziadek Profesora, Johann Benjamin Tolkien (zm. 1819 w Londynie) dowództwo składało się z:
Capitain (kapitan), Johann George Thom.
Lieutnant (porucznik), Jacob Bohnas
Fänrich (chorąży), Johann Stern
W 1790, w przededniu śmierci Christiana Tolkiena i w przededniu zajęcia Gdańska przez Prusy, dowódcami byli:
Capitain (kapitan), Magnus Skepsgardt
Pr. Lieutnant (pierwszy porucznik), Benjamin Friedrich Harder
Kompania Artylerii składała się ze 120 żołnierzy. Ich mundury opisane są następująco: "Blaue Röcke gekleidet mit rotten Rabatten, Kragen und Aermelauffschlaegen, und hatte paille Unterkleiden" – niebieskie fraki z czerwonymi rabatami i mankietami, paliowe (słomkowe) kamizelki i spodnie. Żołnierze Kompanii Artyleryjskiej mieszkali na Biskupiej Górce (dla nich parafią był kościół St Salvator w Petershagen/Peterszawie; dlatego tam chrzczono małych Tolkienów!), a na Starym Mieście głównie przy kościele św. Bartłomieja (ulice Böttchergasse, Schüsseldamm, An der Seyen), gdzie znajdowało się także miejsce zborne straży obywatelskiej (Błękitny Regiment kompanii obywatelskiej Szerokiego Kwartału); w tych oddziałach porucznikiem był w latach 70.-90. XVIII wieku młodszy brat Christiana, obywatel i mistrz kuśnierski, Michael Tolkien, 1708–1795). Na cmentarzu św. Bartłomieja pochowano zaś zięcia Christiana Tolkiena, artylerzystę i stolarza Johanna Carla Bergmanna, oraz jego żonę Eleonorę Renatę, siostrę Londyńskich Braci!
Artyleria Biskupiej Górki w 1759 |
Nie znalazłem ogniomistrza Christiana Tolkiena w spisie obywateli z 1770 z prostej przyczyny. W spisie nie ujęto obiektów wojskowych. Christian jako Feuerwerker/ogniomistrz pracował zapewne przy Starej Zbrojowni w budynku zwanym Starą Apteką (było to laboratorium ogniomistrza; istnieje do dziś, będzie miał nową funkcję teatru kameralnego), a jego mieszkanie znajdowało się na tyłach tego budynku (cegła, którą posiadam, to fragment tego budynku). Adres tego miejsca to Hintergasse No. 120, co równa się Klein Schirrmachergasse No. 3 (SN 1967). W tym samym domku znajdował się jednocześnie Dom Cechu Kuśnierzy (tam zorganizowano m.in. ślub córki Michaela Tolkiena w 1777), a w XIX wieku antykwariat Christiana Tolkiena juniora. Możliwe też, że Johann (John) Benjamin Tolkien urodził się na Peterszawie w budynku garnizonu gdańskiego, np. przy Bramie Oruńskiej (Peterszawskiej).
Zwróćmy uwagę na opis ogniomistrza ze starego podręcznika arylerii. Ogniomistrz miał oprócz wojskowych, także cywilne zadania - tworzył miejskie fajerwerki:
Podręcznik artyleryjski z pocz. XIX wieku (polona.pl) |
Tak wyglądała Biskupia Górka w czasach Tolkienów (zdjęcie fortecy pruskiej na Gradowej) |
Lately, I've had more time me to peruse this blog, though my internet access when ll end the tomorrow morning. The book, based on the materials I see here, will be brilliant. I await it eagerly.
OdpowiedzUsuńBardzo fajnie napisane. Pozdrawiam
OdpowiedzUsuńDziękuję serdecznie i polecam się! Poczytaj więcej tekstów o tzw. Tolkien Ancestry. Pozdrawiam Cię, Mateuszu!
Usuń