Mamy tu cmentarz Zbawiciela na
Zaroślaku (ok. 1838-1842). Być może któryś z krzyży to nagrobek Christiana Tolkiena i jego żony Euphrosiny |
Tymczasem pani Krystyna Ejsmont zwróciła się do mnie dziś z zapytaniem o pomoc w identyfikacji tej (patrz zdjęcie) steli nagrobnej z tzw. Nowego Cmentarza Zbawiciela na terenie dzisiejszej szkoły przy ulicy Na Stoku. Chodzi o ten sam cmentarz, na którym pochowany jest ojciec i matka Londyńskich Braci, czyli artylerzysta Garnizonu Gdańskiego, Christian Tolkien i i jego żona Euphrosina.
Zajrzałem do moich czarodziejskich materiałów gdańskich... I jest rewelacja, która łączy się prawdopodobnie z... Tolkienami! Oto mamy stelę nagrobną z grobu oznaczonego jako B17, Neuer Kirchhof, gdzie leży:
Zajrzałem do moich czarodziejskich materiałów gdańskich... I jest rewelacja, która łączy się prawdopodobnie z... Tolkienami! Oto mamy stelę nagrobną z grobu oznaczonego jako B17, Neuer Kirchhof, gdzie leży:
Nr. 17 Stehende Stein ['stojący kamień' z herbem]
BEREND JANT[ZEN
VND SEINE ERBEN]
VND SEINE ERBEN]
Ten Berend Jantzen zmarł 9 maja 1738 według ksiąg parafialnych menonitów gdańskich - tutaj; był mężem Barbke Prinsche. Jego wnukiem był młodszy Berend Jantzen, syn Johanna, który urodził się 5 września 1743, przyjął chrzest w 1765 i zmarł 6 maja 1798 w Aleksandrii (w Egipcie?). Był mężem Eliesabeth z domu Loewens, ojcem Jacoba, Johanna i dwojga innych dzieci. Według ksiąg menonitów gdańskich z gminy flamandzkiej
mieszkał w Alt Schotland/Starych Szkotach i należał do
gminy menonickiej w Stadtgebiet/Chmielnikach Oruńskich (dziś Oruńskie
Przedmieście), był szyprem, a pływał do Amsterdamu, Londynu itd.; poszukam jeszcze więcej informacji na jego temat! Oto opis tego grobu z oryginalnej księgi parafialnej St Salvator (Zbawiciela):
Najciekawsze jest to, że ja już na blogu (14 maja 2018) pisałem o tym grobie jako kandydacie na miejsce pochówku Christiana i Euphrosiny Tolkienów! Pisałem wtedy, że jest to grób rodzin Ziegenhagen i Jantzen. Jantzenowie byli kuśnierzami w Gdańsku, zaś Florentina Elisabeth Ziegenhagen była chrzestną Renaty Eleonory Tolkien 10 lipca 1756 (to siostra Londyńskich Braci!), zaś
Martin Jantzen był chrzestnym syna Renata Eleonory, Johanna Christiana
(ur. 1782). A zatem i Janztenowie, i Ziegenhagenowie byli blisko rodziny migrantów z Królestwa Prus, Tolkienów! Jeżeli tu leżeli Tolkienowie, to ten Berend okazuje się prawdzimym "Berenem" (nawiązanie do grobu J. R. R. Tolkiena w Wolvercote w Oksfordzie).
Prawda może być jednak bardziej przyziemna (w dosłownym tego słowa znaczeniu) - małżeństwo Tolkienów zostało pochowane w zwykłym ziemnym grobie bez żadnej steli nagrobnej. Wskazuje na to zapis na temat ich pogrzebów (gdyby pochowano ich w grobie z płytą kamienną, oznaczono by to w księgach parafialnych).
Prawda może być jednak bardziej przyziemna (w dosłownym tego słowa znaczeniu) - małżeństwo Tolkienów zostało pochowane w zwykłym ziemnym grobie bez żadnej steli nagrobnej. Wskazuje na to zapis na temat ich pogrzebów (gdyby pochowano ich w grobie z płytą kamienną, oznaczono by to w księgach parafialnych).
Petershagen w 1820 - za Radunią widać ogrodzenie cmentarza |