Z księgozbioru pana Christiana Tolkiena (cz. 4)

For the English translation press "Translate" on the right!

Zbiór książek z antykwariatu "Tolkien" w Gdańsku (1808-1812) naprawdę zadziwia, bo książki – ich autorzy i tytuły – świetnie korespondują z dziejami przodków J.R.R. Tolkiena w XVIII i w początku XIX wieku.

Johann Caspar Lavater

Odkrywam ostatnio, że migracja z Gdańska do Londynu miała nie tylko ekonomiczne oblicze. Jeszcze mocniejszą inspiracją były poszukiwania religijne "Londyńskich Braci", które pchnęły ich do wzięcia udziału w Religijnym Przebudzeniu doby Oświecenia (tak – koniec XVIII wieku to nie tylko Rewolucje polityczno-społeczne; to także rozwój nowych doktryn religijnych i wielkie ożywienie wiary w Kościele katolickim, a szczególnie w reformacyjnych Wspólnotach.

Wśród znanych nam już spisów książek z antykwariatu przy ulicy Tandeta (patrz wyżej), który należał do Christiana Tolkiena (1762-1821), syna mistrza kuśnierskiego, Michaela, mamy kilka książek, które wpisują się w ten właśnie nurt. 

Oto na przykład pisma szwajcarskiego kaznodziei i poety, Johanna Caspara Lavatera pt. Aussichten in die Ewigkeit ("Perspektywy na wieczność") z lat 1768–1778, które w antykwariacie "Tolkien" występują też jako "Lavaters Schriften" ("Pisma Lavatersa"). Jest to zbiór ewangelicznych listów Lavatera do Johanna George Zimmermanna, przybocznego medyka hanowerskiego króla Wielkiej Brytanii!

Zobaczmy jak bardzo Lavater był poważany wśród ewangelicznych anglikanów (do których należeli Daniel G. Tolkien i John B. Tolkien w Londynie):

Muszę też lepiej przyjrzeć się takim pozycjom jak: "Kazania – D. Bertling, D. Kraft, M. Stark, Lange, Bobriks" (widzę, że są to kaznodzieje związani z Gdańskiem), Das neue reformirte Gesangbuch (taki śpiewnik wydany został m.in. w Gdańsku), oraz apokaliptycznej książce Das flüchtige Pater m. beygeschrieb.