Wiara Rohirrimów

Alan Lee - sztuka Rohirrimów

Czy zastanawialiście się kiedyś, jak wyglądały i czym się charakteryzowały wierzenia Rohirrimów, ludu Éothéodu? Czy wiara ich przypominała politeizm Germanów? Czy Wotanem (Odynem) Rohirrimów był Béma (pod tym północnym ludzkim imieniem krył się Valar Oromë; w języku staroangielskim słowo béme oznacza "trąbę; drewniany instrument dęty"), który z Najdalszego Zachodu miał przyprowadzić na stepy Śródziemia rumaki Mearas. Tolkien - jak wiemy - celowo skonstruował swój świat tak, żeby Wolne Ludy miały bardzo słabo rozbudowaną religię i znikome ślady kultu. Ich wiara to wiara serca i nadziei, a nie religia rytów i świątyń. Mistyka i sacrum przenikają całą narrację Tolkiena, a wierzenia Wolnych Ludów są u niego znakiem Adwentu - oczekiwania na konieczną odmianę i uzdrowienie świata.

Profesor Tolkien zostawił nam jednak pewne wskazówki na temat wiary Rohirrimów i innych Ludzi Średnich (w terminologii Faramira byli to dalecy kuzyni Ludzi Zachodu). Oddajmy głos autorowi (cytat z Natury Śródziemia, s. 502):

Średnich Ludzi, potomków przodków Númenorejczyków, nie uważano za ludzi złych ani za zapiekłych wrogów Gondoru. Nie zapisano nic na temat ich wiary ani praktyk religijnych w czasach, zanim zetknęli się z Númenorejczykami†. Ci zaś, którzy sprzymierzyli się lub zmieszali z Dúnedainami, przyjęli ich zwyczaje i wierzenia (zawarte w „tradycji”, o której Faramir mówi, że przejęli ją Rohirrimowie)

______________

† (...) zakładano, iż generalnie Średni Ludzie pozostali wierni monoteizmowi Dúnedainów, sojuszników i uczniów Eldarów.

A zatem Ludzie Średni, Rohirrimowie, Beorningowie, Ludzie z Dali itd. byli monoteistami - ufali Jedynemu, Ojcu Wszystkiego (quen. Eru Ilúvatar). Nauczyli się tego zaufania od Ludzi Zachodu, a ci otrzymali je od elfów. Jeżeli Tolkien nawiązuje do germańskiego pogaństwa (WP III: "Ale to raczej bojowy duch przodków ogniem rozgorzał w jego żyłach, tak że na grzbiecie Śnieżnobiałego wydawał się prastarym bogiem, podobnym Wielkiemu Oromë w bojach Valarów toczonych, gdy świat był jeszcze młody"), to zawsze wpisuje je w monoteistyczny schemat. Moce przez pogan zwane "bogami" to byty i żywioły stworzone, a nie stwórcy. Stwórca jest tylko jeden.